با توجه به تنشهای نظامی که در جنگ ۱۲ روزه رخ داد و تداوم عملیاتهای روانی مختلف که سطح انتظارات تورمی جامعه را افزایش میدهد، استفاده فعال از ابزارهای با پشتوانه طلا به عنوان یک دارائی امن از سوی بانک مرکزی، اقدامی سنجیده و همسو با منطق سیاست پولی است. این رویکرد دو کارکرد کلیدی دارد. نخست، از مسیر سیاست اعلامی بانک مرکزی و نمایش قدرت ذخایر ارزی و طلای کشور، رکن اعتبار سیاستگذار تقویت میشود و به لنگر انتظارات بدل خواهد شد و دوم، با فراهمکردن یک کانال سرمایهگذاری رسمی، عمیق و نقدشونده، جریانهای نقد مازاد از بازارهای موازی تورمزا منحرف میشود.
همزمانی این ابتکار با رشد قیمت اونس جهانی، مزیت دیگری ایجاد می کند. وقتی بازده مورد انتظار طلا بهطور برونزا تقویت شده است، جذابیت کلاس دارایی طلا در داخل کشور افزایش مییابد و ظرفیت جذب نقدینگی بالا میرود. در نتیجه، این مبلغ از چرخه مخارج روزمره و مقاصد سفتهبازی در ارز، خودرو و مسکن فاصله میگیرد و سرعت گردش پول کاهش مییابد. همین کاهش، در کنار انضباط پایه پولی، به مهار فشارهای قیمتی کمک میکند.
در ادبیات اقتصاد پولی و مالی، مداخله بانکهای مرکزی در بازارهای مختلف (ارز، طلا، بدهی و…) غالباً بهمنظور ثباتبخشی و کنترل تورم صورت میگیرد. در حوزه بازار طلا، مداخله میتواند در قالب خریدوفروش شمش، حراج سکه و حتی انتشار اوراق بهادار مبتنی بر طلا باشد. یکی از اهداف اصلی بانک مرکزی در مدیریت بازار طلا، کنترل انتظارات تورمی است. چنانچه عرضه طلا (سکه و شمش) بهاندازه کافی در دسترس باشد، مصرفکنندگان و سرمایهگذاران اطمینان بیشتری به ثبات قیمتها پیدا خواهند کرد و کمتر به فعالیتهای سفتهبازانه روی میآورند. کاهش تلاطم قیمتی سکه و طلا نیز به جلوگیری از انتقال فشارهای انتظارات تورمی به سایر بخشها کمک میکند.
از سوی دیگر، افزایش عرضه سکه و طلا میتواند بخشی از نقدینگی سرگردان را جذب کند و از فشار تقاضا بر بازار ارز بکاهد. در شرایطی که نگرانی از کاهش ارزش پول ملی وجود دارد، خریداران ممکن است میان گزینههای مختلف حفظ ارزش از جمله دلار، طلا، مسکن و...، دست به انتخاب بزنند. اگر بانک مرکزی از طریق پیشفروش سکه، اطمینان عرضه طلا را افزایش دهد، ممکن است بخشی از تقاضای سفتهبازی در بازار ارز تعدیل شود.
پیشفروش سکه از جنبه مدیریت نقدینگی نیز اهمیت دارد. زمانی که پیشفروش صورت میگیرد، متقاضیان بخشی از نقدینگی خود را در قالب پیشپرداخت سکه نزد بانک عامل برده و این اقدام ضمن کاهش سرعت گردش پول، میتواند زمینه کنترل تورم بالقوه را نیز فراهم کند.
نظر شما